De Benedictuskerk van Kootstertille.

Voorlopers

Kerk en toren van Kootstertille zijn niet oud: van 1883. Wel zijn (minstens) drie kerkgebouwen vóór gegaan.
Van de eerste kerk van de Koten kennen we alleen de plaats waar hij gestaan heeft, nl. de zuidzijde van de Alde Dyk op de grens van de zandgrond en het vroegere moeras (ongeveer ter hoogte van het huidige industrieterrein). Op deze plek zijn brokken tufsteen gevonden. Dat wijst erop dat de kerk omstreeks• 1200 daar al stond omdat dit uit Duitsland aangevoerde materiaal tussen 1050 en 1200 gebruikt werd. Waarschijnlijk was Sint Benedictus de schutspatroon. Men veronderstelt dat de kerk ruim voor de reformatie afgebroken werd. Een oude overlevering vertelt dat bij die gelegenheid de bewoners van de parochie zich in een lange rij opstelden en zo de stenen van de één naar de ander doorgaven tot de plek waar nu het kerkhof is (TilIebuorren 45). Daar werd de tweede kerk van de Koten gebouwd op een kleine verhoging in het land. Van dit gebouw bestaat een tekening die J.Stellingwerf in 1722 maakte.

Er is daarop een klein kerkje te zien bestaande uit een schip met aan de zuidkant vier gotische vensters en twee steunberen. Op het dak is een ruitertje geplaatst. Van deze kerk, die in de negentiende eeuw te klein bevonden en afgebroken werd, is niets meer over dan enkele kloostermoppen of 'âlde friezen' die bij grafgravingen regelmatig opduiken.
Schandaal
En dan volgt de derde kerk, oftewel het schandaal van de Koten. Wat is er gebeurd? Het dorp bestond eigenlijk uit twee buurtschappen: Koten, waar de boeren woonden, en Kootstertille, de plek van de arbeiders. In 1878 besloot de kerkvoogdij (bestaande uit boeren), zonder medeweten van de kerkenraad, een nieuwe kerk in de Koten te bouwen, in plaats van in Kootstertille (waar de oude kerk stond). In datzelfde jaar stond de kerk er al (tegenover waar nu taxi Waaksma is). In 1882 kwamen er bij een nieuwe kerkelijke regelgeving andere kerkvoogden, waaronder nu ook arbeiders. Zij ondernamen meteen stappen om de kerk te verplaatsen. Voor tienduizend gulden werd de kerk afgebroken en driehonderd meter -verderop in Kootstertille op de huidige plek weer opgebouwd!

Huidige gebouw .

Het kerkgebouw dat op 6 mei 1883 in gebruik werd genomen is een eenvoudige zaalkerk met een vrij  forse toren. Het schip valt op door de grote ramen, waardoor er binnen een open en lichte ruimte is ontstaan. Oorspronkelijk was de kerk ingericht volgens in Friesland gangbaar patroon, d.w.z. preekstoel in het 'vierkant' aan de zuidmuur en de banken (benevens enkele herenbanken) daaromheen. In de jaren zestig van de vorige eeuw werd de kerk gerestaureerd en werd dit meubilair verwijderd: de preekstoel plaatste men 'in het koor' aan de oostkant en de stoelen werden georiënteerd opgesteld. Enerzijds wordt het betreurd dat zo het oude interieur vrij drastisch werd opgeruimd, anderzijds moeten we zeggen dat nu meer ruimte is ontstaan om de voor de viering van de liturgie.

Het orgel.

Het orgel in de nieuwe kerk van de Tille werd ingewijd op zondag 17 februari 1884 in de middagdienst.
Het instrument werd geleverd door F.Leichel uit Düsseldorf voor de somma van f 2800,-, in die tijd een fors bedrag dat doet uitkomen dat het een kostbaar orgel is. De klankkleur werd omschreven als: "krachtig doch tevens lieflijk". Je zou het een tweelingorgel van dat in de kerk van Augustinusga kunnen noemen (dezelfde orgelbouwer). er zijn 810 pijpen in opgenomen: 750 metalen en 60 houten.

Schilderij.

Links voorin de kerk bevindt zich sinds de jaren zeventig een schildering van de Emmaüsgangers gemaakt door Hendriks uit Arnhem in de jaren dertig van de vorige eeuw.
Hij verplaatste het tafereel, waarin Jezus (rechts) na zijn opstanding het brood deelt met de beide Emmaüsgangers en een bediende, naar de moderne tijd.
Het doek lag tot dan toe, met een tweelingdoek, opgeslagen in een vochtige kelder en werd door de kunstenaar geschonken aan de hervormde gemeente. Het andere doek kreeg een plaats in het gereformeerd kerkelijk centrum.

Kast.

Een opvallend meubel in de kerk is de grote kerkvoogdijkast, daterend uit 1744, die in twee delen in de kerk staat opgesteld en nog immer gebruikt wordt. Behalve het houtsnijwerk met eikelmotief bevat de kast de volgende inscriptie:  HIDSER POPES EN SIERD IANNES   KERKVOOGDEN IN DE KOOTEN
                              ANNO 1774, 18 NOVEMBER
(Hidser Popes verzorgde de administratie en Sierd lannes was medekerkvoogd ).

Het Kerkelijk Centrum van Kootstertille.

Ontstaan van de gemeente.

Wat de gereformeerden betreft behoorde Kootstertille kerkelijk bij Drogeham, terwijl de bewoners aan de Alde Dyk en verderop in de Koaten resulteerden onder de kerk van Twijzel.
Tijdens de oorlogsjaren kwam de nieuwe brug gereed. Voordat deze gebruikt kon worden, werd het nieuwe kanaal al opengesteld voor de scheepsvaart. Om in Drogeham te komen, kon je overgezet worden met een pont, die tot ’s avonds 10 uur in gebruik was. Kerkenraadsvergaderingen duurden voor de 1 à 2 kerkenraadsleden uit Kootstertille dus niet tot wel gebruikelijke tijd tot soms na middernacht.
Wegens drijfijs in het kanaal werd op een zondag door de kerkenraad een bus gehuurd om de Tilsters toch via  Twijzel, Buitenpost en Augustinusga de avondmaalsdienst te kunnen bijwonen.
Omstreeks de jaren ’60 werd bekend dat Kootstertille zou kunnen uitgroeien tot een belangrijk gebied op het terrein van de industrialisatie. Tot dan was de enige industrie de Marko-vestiging (schoolmeubelen) wat nu de Biddle is.  Meer industrie vestigde zich in Kootstertille; er werden vele nieuwe woningen gebouwd; er kwam een dorpshuis en een christelijke school. Gevolg was dus, dat zich vele nieuwe leden meldden.
Om de nieuwe leden zo goed mogelijk op te vangen was door de kerkenraad van Drogeham een wijkraad ingesteld en werden in eigen dorp kerkdiensten gehouden in het Tillehûs, wat gehuurd kon worden voor f. 20,- per zondag.
Aangezien het ledental nog steeds groeide, en ook het nieuwe gedeelte ten noorden van de Alde Dyk steeds groter werd, begon het verlangen te groeien om tot een eigen gemeente te komen. Op de classisvergadering van 14 juni 1966 werd met algemene instemming besloten over te gaan tot de institutiëring van een Gereformeerde kerk in Kootstertille op 3 juli 1966.
In 1971 is er een bouwcommissie ingesteld om de mogelijkheden van een kerkgebouw te onderzoeken. Er worden vele acties gevoerd om de financiën bij elkaar te krijgen, bollenpellen, snoep, koek, bazar, kerstbomen, spruiten, tegeltjes…..
Op 5 oktober 1973 is de eerste steen gelegd door de heer H. Top. Op 26 mei 1974 werd voor het laatst gekerkt in het dorpshuis, 2 juni opening van het Gereformeerd Kerkelijk  Centrum.

Gezamenlijke activiteiten hervormd/gereformeerd.

Samen Op Weg: er werd een commissie gevormde uit beide kerkenraden die zeker 30 jaar actief is geweest. De zomerdiensten werden gezamenlijk gehouden, jeugdwerk werd samengevoegd, gezamenlijke paas- en kerstcyclus.
In de tachtiger jaren werden in ons dorp kerkendagen gehouden, welke een speciaal doel hadden, bv. Nieuw-Guinea, Noord-Ierland. In een grote tent in het dorp kwamen groepen en ons kinderkoor optreden en werd de kerkdienst gehouden. Het hele dorp hielp mee.
Vanaf 1980 was de hervormde gemeente een combinatie met hervormd Twijzel met 1 predikant, t.w. ds. C. Glashouwer. Toen ds. M. Oomens vertrok in 2010 kwam hier een einde aan.
In 2008 werd begonnen met een stappenplan om te komen tot een federatie of vereniging. Beide kerkenraden hebben de intentie te komen tot een federatie met het doel later te komen tot een fusie. In 2009 wordt gezamenlijk vergaderd.
Op eerste pinksterdag 2011 wordt de federatie een feit en wordt de overeenkomst getekend.
De fusie is gerealiseerd in januari 2012.